“The loss of illusions and the discovery of identity,
though painful at first,
can be ultimately exhilarating and strenghtening”
– Abraham Maslow
Deze bijzondere tijd van een wereldwijde sociale isolatie is voor velen een rollercoaster aan emoties. Het is eigenlijk een soort rouwproces als gevolg van het (tijdelijk) loslaten van het leven dat we gewend waren te leven.
Waar we voorheen gewend waren naar buiten te kunnen, met elkaar te kunnen afspreken, op vakantie te gaan, sportclubjes te bezoeken en nog veel meer, is nu alles anders. Dit heeft ontzettend veel impact op ons welzijn. Het vraagt een hele grote aanpassing en heleboel loslaten. Maar alvorens werkelijk te kunnen loslaten gaan we vaak door een aantal fases. Soort rouwfases.
De eerste is dat we in ontkenning nog zijn. Het besef dringt nog niet door dat er echt ontzettend veel is veranderd. Dat dit niet zo maar even een vervelende periode is en alles straks weer normaal zal zijn. In deze fase proberen we alles zoveel mogelijk te houden zoals het was.
Dit zag je heel erg de eerste weken. Leerkrachten begonnen meteen met al het schoolwerk digitaal aan te bieden. Ouders probeerden nog net zo veel werk te verzetten als voorheen. Veel jongeren spraken nog gewoon in groepjes af.
Ikzelf had na de eerste dagen balanceren tussen schoolwerk en thuiswerk eigenlijk een soort van vakantie gevoel. Het was lekker weer vorige week. We legden geen druk op het schoolwerk en deden waar we zin in hadden.
En toen diende fase twee zich afgelopen weekend bij me aan. Ik merkte dat ik kribbig werd. Want langzaam werd ik moe, begon ik toch echt behoefte te hebben aan me-time, zaten de kinderen elkaar in de weg en realiseerde ik mij dat dit nog best wel eens langer dan de eerder genoemde 6 april kon gaan duren. En ook al vermoedde ik dat eerder ook al wel, nu pas sloeg het in. Het besef dat dit nu echt even het leven is. Het verdriet om alles wat niet door kan gaan. Het kostte me even om te ontdekken wat er nou eigenlijk precies speelde. Maar gisteren begreep ik het. Eigenlijk is het een vorm van rouw. Rouw om alles wat ik had willen doen. En wie ik wil zijn. De liefdevolle moeder die beschikbaar is voor haar kinderen. Maar wat opeens niet meer lukte. Verdriet, boosheid, ze passeerden allemaal de revue. Maar doordat ik deze gevoelens eerst niet toe wilde laten werd ik moe. Want van vechten tegen emoties en verzetten tegen de situatie word je moe. De enige weg is de weg er door heen. Er ruimte aan geven. Het gevoel toelaten.
Dan pas kan de volgende fase zich aandienen. Namelijk het loslaten waar iedereen het altijd over heeft. Het loslaten van de verwachtingen. Het loslaten van de verlangens. Het loslaten van wie we wellicht dachten dat we waren. Want zoals de quote van Maslow hierboven zegt, door het loslaten van waar we ons mee identificeerden komt er ruimte om te zijn wie we werkelijk zijn. Ervaren we weer waar het werkelijk om gaat. Leren we om gewoon te zijn, zonder gevoel dat er van alles bereikt moet worden. En dat is een onwennig gevoel. Want we zijn zo gericht op de toekomst. Op wat we wanneer willen doen en bereiken. Deze periode vraagt van ons mee te bewegen, in het moment aanwezig te zijn.
En dan kan je in fase vier vanuit flow je nieuwe leven vormgeven. Vanuit wat er dan is en in het moment ontstaat.
Nou klinken fases alsof je ze na elkaar doorloopt. Dat klopt wat mij betreft niet. Het is een slingerend pad waarbij je afwisselend in verschillende fases zit. Het is ook niet zo dat het zoals soms wordt genoemd rouwtaken zijn. Dat zou impliceren dat er weer iets is wat je kan doen met als doel zo snel mogelijk jezelf er doorheen werken. Zo werkt het helaas niet.
De reden dat ik deze fases hier benoem is dat zowel wij als ouders als onze kinderen ons hier doorheen bewegen. En het goed is je dit als ouder te realiseren. En dan met name ook het besef dat je niet tegelijk in zelfde fase hoeft te zitten. Dus waar jij als ouder misschien probeert alles zo snel mogelijk weer op de rit te hebben om het maar zo gewoon mogelijk te laten zijn kan het zijn dat je kinderen juist heel erg verdrietig zijn om wat er allemaal niet meer kan. Zo kan het ook zijn dat je kinderen makkelijker het leven nemen zoals het nu is terwijl jij nog allemaal verwachtingen en verlangens hebt met betrekking tot werk of tot het schoolwerk van de kinderen. Want kinderen zijn over het algemeen beter om in het moment te leven en het te nemen zoals het komt. Mits er ruimte is voor hun verdriet. Geef je die ruimte dan bewegen ze namelijk vrij snel door naar volgende fase. Vind je hun verdriet lastig en wil je het weg hebben, dan zet het zich juist in hun vast en zal het juist vaker naar boven komen.
We kunnen in dit proces dus ontzettend veel van onze kinderen leren. Want ze spiegelen vaak ook nog eens dat wat we zelf ook voelen. Zoals ik al eerder zei werden mijn kinderen kribbig tegen elkaar en ik weer tegen hen. Wat mij weer even goed duidelijk maakte dat we allemaal wat meer ruimte nodig hadden. Ruimte om tot onszelf te komen, gevoelens te voelen en doorleven, om ons daarna weer met de ander te kunnen verbinden.
Dus lieve ouders, neem de tijd om stil te staan, zodat gevoelens er mogen zijn en er ruimte komt voor nieuwe mogelijkheden. Eentje van verbinding met onszelf en met elkaar.
P.S. Wil je oefeningen voor bewustwording, meld je dan hier aan voor de gratis Bewust Ouderschap Online Course.
