“Dogs come into our lives and teach us about love, they depart and teach us about loss.
A new dog never replaces an old dog, it merely expands the heart.”
Afgelopen week is voor ons gezin een behoorlijke emotionele rollercoaster geweest. Waar wij erg uitgekeken naar het op woensdag ophalen van onze nieuwe golden retriever pup Nala, kregen wij vlak daarvoor van de dierenarts het bericht dat het leven op was van onze lieve 14,5 jarige straathond Nina.
Dit in combinatie met de oudste die vrijdag ook nog jarig was en maandag aan zijn eerste schooldag op de middelbare school begon.
In dit blog neem ik jullie dus graag mee met hoe wij met deze hele situatie zijn omgegaan. Want zeker voor de oudste 2 kinderen van 11 en 8 is het voor de verwerking van een geliefd huisdier of familielid erg belangrijk dat zij hierin worden meegenomen. Waar vroeger de gedachte was dat het beter was als kinderen er niet bij waren als huisdier of ouder stierf (ze werden soms zelfs gewoon uit logeren gestuurd en kwamen terug als de ouder er niet meer was), is er nu gelukkig meer kennis over en het besef dat rouwen een proces is en dat dit al voor het overlijden begint.
We beginnen dus stap voor stap bij woensdag. Aangezien ik een behoorlijk open boek ben qua emoties kwam ik woensdag huilend terug van de dierenarts. Terwijl de kinderen klaar stonden om de pup te gaan halen. Dus ja, we hebben het er toen meteen even over gehad. Er was op dat moment nog niet duidelijk op welke termijn we Nina zouden moeten loslaten. Maar verdriet was er natuurlijk al. En dat was ook prima. Zo leren kinderen dat verdriet en vreugde naast elkaar kunnen bestaan. Daarna zijn we vol enthousiasme Nala gaan ophalen. Wat een genot zo’n klein bolletje wol!
Vanaf woensdag begon voor mij wel het proces van wanneer is het juiste moment voor het loslaten van je hond. Op vrijdag hadden we voor de verjaardag van onze oudste onze naaste familie op bezoek, die ook vaak op Nina hebben opgepast. Met hen kon ik hier dus goed over sparren. En ja, wederom zagen die kinderen dus dat verdriet er mag zijn en de feestvreugde niet hoeft te verpesten. We hebben namelijk een heerlijke dag gehad. Onze jongste van 4 die begreep nog niet goed waarom ik af en toe verdrietig was en zei alleen maar: “hé, ene moment lach je en andere moment huil je. Dat is grappig”. En wat mij betreft is dit helemaal ok. Alle emoties mogen er zijn. Ze proberen in te houden en niet aan je kinderen te laten zien heeft alleen als gevolg dat jij het vastzet in je lichaam en dat je kinderen niet leren hoe ze hun emoties er kunnen laten zijn zonder er in weg te kwijnen.
Nadat ik op zaterdagavond de knoop had doorgehakt dat we Nina inderdaad moesten laten gaan, stonden wij zondag voor de moeilijke taak de kinderen hierover te informeren. Naast het verdriet hebben we toen hierover ook een mooi gesprek met elkaar gehad. Vanuit mijn opleiding psychotherapie wist ik namelijk dat het belangrijk is dat zij zelf konden aangeven waar ze behoefte aan hadden. Wilden ze er bij het inslapen bijvoorbeeld wel bij zijn of niet? En wilden ze haar daarna nog wel of niet zien? En wilden ze dat ze begraven werd in tuin of liever cremeren en het as krijgen?
Uiteindelijk werd het dat ze op maandagochtend voor school haar een laatste knuffel hebben gegeven. En wij haar onder schooltijd thuis hebben laten inslapen. Ze is heel vredig op mijn schoot op de loungebank buiten ingeslapen. En daar ben ik blijven zitten tot de kinderen thuis kwamen uit school. De kinderen hebben toen één voor één nog met haar geknuffeld en afscheid genomen. En ook met de mevrouw van het crematorium was het weer heel mooi. Ze had troostknuffels voor de jongens bij zich en we hebben de kinderen weer mee laten beslissen over de mogelijkheden. As in een urn of in een koker om uit te strooien? Of de jongens nog een plukje haar en een pootafdruk in gips van haar wilden? Daarna hebben we haar gezamenlijk in een mand naar de auto getild en haar uitgeleid. Dit was erg emotioneel maar wel een heel mooi afscheid.
We zijn soms misschien als ouders geneigd om ze bij dit soort zaken wat meer weg te houden zodat we het heftige verdriet kunnen voorkomen. Maar het is juist belangrijk dat het echt een afscheid is, een closure. Zodat ze kunnen gaan rouwen om het verlies van hun geliefde hond. Anders blijft het vaak een open einde en erg onwerkelijk. Waardoor ze nog lang kunnen vragen wanneer hond bijvoorbeeld weer terugkomt.
En nu begint dat het rouwproces. Waarbij ze af en toe worden overvallen door een golf van verdriet. Met name de oudste heeft het zwaar. Hij beseft het namelijk ook het meest. Zo kwam ik gisteravond om 21 uur thuis en kon hij er niet van slapen. Heb hem alle ruimte gegeven voor zijn verdriet maar op den duur hem toch ook wel meegenomen naar bed en hem weer uit het hoofd in het lichaam geholpen. Zodat hij kon ontspannen en in slaap vallen. Want uiteindelijk zijn het dan gedachten als ‘ik mis haar zo’, ‘zo onwerkelijk dat ze er niet meer is’, ‘ze was zo lief’ etc, die maken dat het verdriet door blijft gaan. En dan kun je rustig uren zitten huilen ? Belangrijk is wel dat je het gevoel eerst volledig erkent voordat je het wil stoppen of hem wil afleiden. Anders blijft het verdriet vastzitten in zijn lichaam. Terwijl emoties een golf zijn die over je heen komt en als je ‘m door je heen laat gaan ebt hij ook weer weg.
Tot zover dus onze reis door het land van verlies, rouw en verdriet. Hoop dat jullie wat hebben aan ons verhaal. En je je voordeel ermee kan doen als de dood op het pad van je kind komt.
P.S. Wil je meer leren over hoe je je kind in moeilijke situaties kan begeleiden? Meld je dan hier aan voor de gratis Bewust Ouderschap Online Course.